در گفت‌وگو با ایلنا مطرح شد:
اعتبار لازم برای مرمت بناهای تاریخی آسیب‌دیده آذربایجان‌غربی از سیل ۹۹ تامین نشد/ فاز دوم راه‌اندازی سایت موزه چالدران آغاز می‌شود/ پایان بخشی از طرح احیای مسجد جامع ارومیه در سال جاری
مدیرکل میراث‌فرهنگی آذربایجان‌غربی به وقوع سیل اوایل سال گذشته که بر اثر آن تعدادی از بناهای تاریخی به دلیل بارندگی‌های شدید آسیب دید، اشاره کرد و گفت: قرار بود هزینه مرمت از محل اعتبارات بحران و ماده دو اعتبارات جبران خسارات سیل تامین شود که این اتفاق محقق نشد و متاسفانه هیچ کمکی از محل اعتبارات مربوط به بحران در مناطق سیل‌زده برای حفاظت از بناهای تاریخی در اختیار ما قرار نگرفت.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی در گفتگو با خبرنگار ایلنا، اولویت‌های اصلی این اداره‌کل در سال ۱۴۰۰ را پروژه‌های مهم و پیش‌ران در حوزه میراث فرهنگی خواند و گفت: مهم‌ترین این پروژه‌ها که آغاز به کار هم کرده‌اند، مجموعه فرهنگی گردشگری شمس تبریزی است که در سه هزار و ۵۰۰ متر مربع در خوی در حال احداث است و با توجه به قول‌های مساعدی که از سازمان مدیریت گرفته‌ایم در تلاشیم که در سال جاری دست‌کم بخشی از پروژه را اتمام و به بهره‌برداری برسانیم.
«جلیل جباری» با تاکید بر اینکه «امسال احیای مسجد جامع ارومیه را به طور جدی پیگیری می‌کنیم»، گفت: احیای این مسجد تاریخی یکی از دستاوردهای بزرگ ما در حوزه میراث فرهنگی بوده که امسال باید حجرات ضلع شرقی را تمام کنیم و به بهره‌برداری برسانیم.
او ادامه داد: پروژه سوم حوزه میراث فرهنگی، ساماندهی ابنیه تاریخی پادگان ارومیه است که شامل ۱۵ بنای تاریخی داخل طرحی به‌نام باغ موزه قرار گرفته و تلاش‌مان این است که این مجموعه را هم امسال با کمک مدیران استانی و وزارتخانه در قالب این طرح ادامه دهیم. ضمن اینکه طراحی این مجموعه به منظور تغییر کاربری در اراضی پادگان لشکر ۶۴ ارومیه متناسب با سابقه نظامی آن خواهد بود.
جباری یادآور شد: از سوی دیگر پروژه راه‌اندازی سایت موزه چالدران را در دستور کار داریم که فاز نخست آن در بخش مطالعات و ساماندهی مرحله اولیه در دشت چالدران انجام شده و فاز دوم را در سال ۱۴۰۰ پیش خواهیم برد.
مدیرکل میراث فرهنگی آذربایجان غربی با تاکید بر اینکه امسال حفاظت و نگهداری از پایگاه‌های ملی و میراث جهانی مانند قره کلیسا، تخت سلیمان، حسنلو و دژ بسطام را در دستور کار داریم، یادآور شد: همچنین ۵۰ بنای مهم را در حوزه مرمت تعریف کرده‌ایم که در اولویت حفاظت قرار دارند.
جباری همچنین با اشاره به پروژه‌های کاوش‌های باستان‌شناسی گفت: امسال ادامه کاوش‌های نجات‌بخشی را در محدوده سد کانی سیب با همکاری وزارت نیرو ادامه خواهیم داد. از طرفی، تعیین حریم حداقل ۲۰ محوطه مهم استان را در اولویت قرار داده‌ایم که که مطالعات تعیین حریم آن را امسال شروع می‌کنیم و حداقل برای ۱۰ محوطه هم برنامه داریم که کاوش‌های باستان‌شناسی را با پیگیری‌هایی که انجام داده و در دستور کار قرار گرفته تا امسال عملیاتی کنیم.
او خاطرنشان کرد: در حوزه ثبت آثار منقول، غیر منقول، آثار طبیعی و میراث ناملموس هم اولویت‌هایی داریم که به مرور و با قرار گرفتن در فهرست ثبت، آنها را اطلاع‌رسانی خواهیم کرد.
مدیرکل میراث فرهنگی آذربایجان غربی همچنین به وقوع سیل اوایل سال گذشته که بر اثر آن تعدادی از بناهای تاریخی به دلیل بارندگی‌های شدید آسیب دید اشاره کرد و گفت: با آسیب‌شناسی‌شان، دنبال تامین منابع اعتباری برای مرمت آنها بودیم و گزارش کاملی برای وزارت کشور فرستادیم و قرار بود هزینه مرمت بناهای تاریخی آسیب‌دیده، از محل اعتبارات بحران و ماده دو اعتبارات جبران خسارات سیل تامین شود که این اتفاق محقق نشد و متاسفانه هیچ کمکی از محل اعتبارات مربوط به بحران در مناطق سیل‌زده برای حفاظت از بناهای تاریخی در اختیار ما قرار نگرفت.
جباری در بخش دیگری از صحبت‌هایش لزوم همکاری مالکان بناهای تاریخی را به عنوان یک چالش اصلی میراث فرهنگی این استان مطرح کرد و گفت: طبق ماده ۹۸ قانون برنامه ششم توسعه، مالکان بناهای تاریخی -که دستگاه‌های دولتی هستند- باید خودشان از منابع داخلی‌شان برای حفاظت و مرمت بناها اعتبار بگذارند و زیر نظر میراث فرهنگی، آنها را مرمت کنند. اما گاهی ارگان‌های مالک این ابنیه تعلل کرده و حاضر نیستند از منابع خودشان برای حفاظت بناها هزینه کنند.
او با تاکید بر اینکه دستگاه‌های نظارتی و سازمان برنامه و بودجه باید کمک کنند که ارگان‌ها مکلف شوند بنایی که مالکیتش را در اختیار دارند، مرمت و حفاظت کنند، تصریح کرد: میراث فرهنگی نمی‌تواند به تنهایی منابع مورد نیاز برای مرمت این ساختمان‌ها را تامین کند.
جباری در پایان با اشاره به اینکه این تعلل‌ها باعث شده بناهایی در معرض تخریب قرار گرفته یا دچار آسیب‌های جبران‌ناپذیری شود، گفت: بناهایی بوده که اگر زودتر حفاظت می‌شدند جلوی بسیاری از خسارت‌های بعدی گرفته می‌شد اما به دلیل تعلل، بناها دچار فرسایش و آسیب شدند. مانند ساختمان هلال احمر در شهرستان تکاب، ساختمان قدیمی صداوسیما در ارومیه که اکنون در اختیار شهرداری است یا مدارس تاریخی که مالکیت‌شان با آموزش و پرورش است و قدمت این بناها عموما یا متعلق به پهلوی اول است و یا قاجار.
