پس از عادت به استفاده از ماسک، با پوشیدن محافظ صورت نیز کنار خواهیم آمد؟

بحث و گفتگوها بر سر لزوم پوشیدن ماسک برای کنترل انتقال ویروس کرونا  تقریبا به پایان رسیده است. درحال‌حاضر دولت‌ها و کسب‌وکارها مردم را ملزم به پوشیدن ماسک در محیط‌های عمومی کرده‌اند یا دست‌کم انجام این کار را توصیه می‌کنند؛ اما اکنون که بسیاری از بخش‌های کشورها بازگشایی شده است، برخی پزشکان از مردم می‌خواهند تا استفاده از یک لایه‌ی محافظتی دیگر را درنظر بگیرند: محافظ‌های پلاستیکی و شفاف صورت.

دکتر الی پرنسویچ، متخصص بیماری‌های عفونی در دانشگاه آیووا می‌گوید هربار وارد مغازه یا ساختمانی دیگر می‌شود، محافظ صورت می‌پوشد. به‌گفته‌ی او گاهی اوقات اگر سیاست‌های مغازه، پوشیدن ماسک پارچه‌ای را ضروری بداند، این کار را نیز انجام می‌دهد. پرنسویچ و دو نفر از همکارانش در یادداشتی که ماه گذشته در نشریه‌ی جاما منتشر شد، استدلال کردند که محافظ‌های پلاستیکی و شفاف صورت هنگام به‌کارگیری درکنار دیگر اقدامات بهداشت عمومی نظیر افزایش تست‌ها، ردیابی مخاطبان، فاصله‌گذاری اجتماعی و بهداشت دست، می‌توانند به کاهش انتقال عفونت‌ها کمک کنند.

ایده پرنسویچ و همکارانش صرفا آزمایشی فکری نیست. در سنگاپور، دانش‌آموزان پیش‌دبستانی و آموزگارانشان هنگام بازگشت به مدرسه در ماه آینده، محافظ‌های صورت دریافت خواهند کرد. کارشناسان بهداشت محلی در فیلادلفیا نیز به آموزگاران توصیه می‌کنند همگام بازگشایی مدارس، محافظ‌های صورت بپوشند. یک اتحادیه‌ی آموزگاران در پالو آلتو کالیفرنیا نیز از معلم‌ها همین درخواست را کرده است.

اما به‌سختی می‌توان تصور کرد شهروندان کشورها مایل به استفاده از شکلی دیگر از تجهیزات محافظتی باشند. محافظ‌های صورت از مدت‌ها پیش تجهیزاتی لازم برای کارکنان بیمارستان‌ها بوده‌اند. پزشکان و پرستاران هنگام لوله‌گذاری برای بیماران کووید ۱۹ و حین جراحی‌هایی که ممکن است به خروج خون و قطعات استخوانی منجر شود، آن‌ها را می‌پوشند.

به‌گفته‌ی دکتر شری یو، رزیدنت پوست که در بیمارستان بریگام و زنان در بوستون مشغول به کار است، همان‌طور که بحث بر سر شناورماندن احتمالی قطرات کوچک ویروس کرونا در جریان‌های هوا افزایش می‌یابد، محافظت از چشم‌ها و کل صورت به مشکلی بزرگ‌تر در محیط‌های مراقبت بهداشتی تبدیل می‌شود. کادر پزشکی برای نمونه‌گیری از بدن افراد به‌منظور انجام آزمایش کووید ۱۹ یا تریاژ در اتاق اورژانس، به محافظ‌های صورت نیاز دارد. با افزایش کمبود تجهیزات، دکتر یو ازجمله بسیاری از افراد و گروه‌ها در سرتاسر آمریکا بود که ساخت محافظ‌های صورت را برای کارکنان پزشکی حاضر در خط مقدم مبارزه با ویروس کرونا آغاز کرد.

دکتر یو می‌گوید «نکته‌ی جالب درباره‌ی محافظ‌های صورت این است که مصرف‌کننده می‌تواند آن‌ها را دوباره استریل و تمیز کند؛ درنتیجه تاوقتی قطعه‌ای از محافظ خراب نشود یا نشکند، به‌طور نامحدود چندبارمصرف‌پذیر است.» ضدعفونی‌سازی با محلول الکلی ساده یا شستشو با صابون و آب گرم، تمام کاری است که برای استفاده‌ی دوباره از آن‌ها باید انجام داد. درطرف مقابل، ماسک‌های جراحی و N95 برای استفاده‌ی یک‌باره طراحی شده‌اند؛ هرچند برخی مطالعات نشان داده است که ماسک‌ها را می‌توان پس از استریل کردن و پیش از ازدست‌رفتن استحکام، دو یا سه مرتبه به صورت زد.

دکتر پرنسویچ معتقد است محافظ‌های صورت باید به همان دلیل که کارکنان مراقبت‌های بهداشتی از آن‌ها استفاده می‌کنند، ابزار محافظتی شخصی ارجح برای تمام افراد باشند. آن‌ها کل صورت ازجمله چشمان را می‌پوشانند و مانع از آن می‌شوند که افراد صورتشان را لمس کنند یا سهوا خود را درمعرض ویروس کرونا قرار دهند. پرنسویچ با اشاره به اینکه پوشیدن محافظ‌های صورت ممکن است آسان‌تر از ماسک باشد، آن‌ها را با پوشیدن عینک یا کلاه مقایسه می‌کند. محافظ صورت به‌جای پوشاندن نیمی از چهره با موادی که می‌تواند موجب خارش شود، روی بخش کوچکی از پیشانی فرد قرار می‌گیرد.

بسیاری از افراد ماسک را به‌طور نادرست می‌پوشند، آن را زیر بینی خود قرار می‌دهند و صرفا دهانشان را می‌پوشانند یا برای برقراری ارتباط با دیگران، ماسک را برمی‌دارند و با این کار خطر قرارگیری خود درمعرض ویروس یا آلوده‌شدن به‌دست دیگران را افزایش می‌دهند. همچنین هرچند ماسک‌های پارچه‌ای می‌توانند از انتشار میکروب‌ها جلوگیری کنند، معمولا از فرد استفاده‌کننده دربرابر ابتلا به ویروس محافظت نمی‌کنند.

دکتر پرنسویچ می‌گوید محافظ‌های صورت می‌توانند برای افرادی کمک‌کننده باشند که به‌منظور برقراری ارتباط به لب‌خوانی متکی هستند. ممکن است آن‌ها ظاهری خنده‌دار داشته باشند، اما محافظ‌های صورت ضمن یادآوری برای حفظ فاصله‌گذاری اجتماعی، حالات چهره و حرکات لب افراد را پنهان نمی‌کنند. بااین‌حال، پرنسویچ و دیگر متخصصان اذعان می‌کنند که محافظ‌های صورت محدودیت‌های خودشان را دارند. محافظ صورت درست همانند ماسک، هنگام غذاخوردن در کافه یا رستوران باید برداشته شود. همچنین درباره‌ی اینکه تا چه حد می‌توانند از قرارگیری فرد درمعرض ویروس بکاهند، مطالعات بسیار کمی انجام شده است.

آزمایش پرتاب آئروسل‌ها از فاصله‌ی تقریبا ۴۶ سانتی‌متری به محافظ صورت

مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۴ نشان داد که وقتی فرد محافظ صورت را در فاصله‌ی تقریبا ۴۶ سانتی‌متری از شخصی که سرفه می‌کند، پوشیده باشد، قرارگیری او درمعرض ویروس تا ۹۶ درصد کاهش می‌یابد؛ اما به‌گفته‌ی ویلیام لیندزلی متخصص مهندسی زیستی در مؤسسه‌ی ملی ایمنی و بهداشت شغلی و سرپرست مطالعه، اغلب افراد در محیط‌های عمومی‌ در فاصله‌ای بسیار دورتر از فردی هستند که با او تعامل برقرار می‌کنند. قطرات بزرگی که ممکن است حاوی ویروس باشند، به‌سرعت روی زمین می‌افتند و همین امر لزوم پوشیدن محافظ صورت را هنگام ایستادن در فاصله‌ی دورتر از دیگران کاهش می‌دهد.

• ویروس کرونا؛ چگونه به‌طور صحیح از ماسک استفاده کنیم؟
• نتایج پژوهشی تازه: پوشیدن ماسک در توقف انتشار ویروس کرونا بسیار موثر است

حتی در فواصل نزدیک، سناریوهایی می‌تواند وجود داشته باشد که محافظ‌های صورت به‌اندازه‌ی ماسک‌هایی مؤثر نباشند که صورت را بدون درز می‌پوشانند. دکتر لیندزلی می‌گوید اگر درمقابل دیگران به‌طور نیم‌رخ ایستاده باشید، یا من پشت شما باشم یا پشت میز نشسته باشید و من ایستاده باشم، ممکن است قطرات بتوانند محافظ صورت را دور بزنند. همچنین درباره‌ی اینکه محافظ صورت یک فرد تا چه حد از دیگران دربرابر انتقال ویروس محافظت می‌کند، هیچ مطالعه‌ای انجام نشده است؛ درحالی‌که مزیت اصلی ماسک‌های جراحی یا پارچه‌ای، جلوگیری از پخش قطرات تنفسی است.

یکی از دلایل مهمی که مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها برمبنای آن، توصیه‌هایش برای استفاده از پوشش صورت در مکان‌های عمومی را تغییر داد، محافظت از دیگران دربرابر بیمارانی بود که هنوز در دوره‌ی نهفتگی به‌سر می‌برند یا اصلا علامتی ندارند. ساسکیا پوپسکو، متخصص ارشد پیشگیری از بیماری‌های عفونی در دانشگاه جورج میسون در فرفکس ویرجینیا می‌گوید «من طرفدار بزرگ محافظ‌های صورت هستم؛ اما تصور نمی‌کنم فعلا بتوانیم آن‌ها را جایگزین ماسک‌های صورت کنیم.»

دکتر پرنسویچ و همکارانش انتظار دارند که پژوهش‌های بیشتر، برتری محافظ‌های صورت را به ماسک‌های پارچه‌ای نشان دهد؛ نه صرفا بدین دلیل که آن‌ها از کل صورت محافظت می‌کنند، بلکه پوشیدن نادرست آن‌ها تقریبا ناممکن است. به‌گفته‌ی او اثربخشی نه‌تنها به خصوصیات ذاتی پوشش صورت بستگی دارد، بلکه به میزان درست پوشیدن آن نیز وابسته است. پرنسویچ و همکارانش تمایل دارند تصور کنند که افراد بی‌علاقه به پوشیدن ماسک، به‌کارگیری محافظ صورت را راحت‌تر بدانند. به‌محض آنکه فرد آن را امتحان کند، به مزایای متعدد آن پی خواهد برد.