مقامات سیاسی و نظامی ما در حادثهای هم که اخیرا برای یکی از کشتیهای ما پیش آمد، رفتار بسیار درست و معقولانهای داشتند. ما اگرچه میتوانستیم با توجه به نزدیکی حادثه به عربستان، آن کشور را متهم کنیم اما هوشمندانه چنین کاری نکردیم. نتیجه این شد که آن موضوع بر سفر آقای عمرانخان سایه نینداخت. از طرف دیگر، عربستان هدفش این بود که با نزدیکی به اسراییل و فشار آوردن بر آمریکا بتواند به ایران حمله نظامی کند و این کار صورت نگرفت و در این هدفش ناکام ماند. ایران دو سه نمایش قدرت از خود بروز داد اما نه به آن صورت که بهانه دست کسی بدهد. یعنی کاری را انجام نداد که آنها دوست داشتند. عربستان هم وقتی دید آمریکا به او کمکی نمیکند، دلزده و دلمرده شد.
محمد بنسلمان که دنبال برنامههای بلندپروازانه خود در عربستان بود، فهمید تا وقتی از مساله یمن رها نشود، امکان هیچگونه بلندپروازی نخواهد داشت. عربستان اسیر موضوع یمن شده و در چهار سال گذشته هیچ توفیقی به دست نیاورده است. حالا هم به این نتیجه رسیده است که باید مشکل خود را با ایران حل کند.
تحلیلگران بینالمللی نظرشان این است که عربستان نمیتواند بدون اجازه آمریکا دست به اقدامی در راستای حل مشکل خود با ایران بزند. با این حال تصور نمیشود در حال حاضر نقش آمریکا در مذاکرات فعلی ایران و عربستان چندان موثر باشد. چراکه کشورهای منطقه نوعی دلسردی و دلمردگی نسبت به دفاع آمریکا از خودشان دارند. بنابراین بهترین راه برای عربستان این است که از هر فرصتی برای حل مشکل خود با ایران استفاده کند. اگر این اتفاق بیفتد، سطح قدرت ایران در منطقه بسیار بالاتر خواهد رفت. به ویژه اینکه میتواند به نوعی به آمریکا هم بیاعتنایی کند و خارج از اراده آمریکا این مذاکرات را انجام بدهد.
ایران هم باید دیپلماسی هوشمندانهای را که در مورد ماجرای کشتی به خرج داد، ادامه دهد. انتظار نتایج کوتاهمدت را هم نباید داشته باشیم ولی آغاز مذاکرات قعطعا التهاب روابط میان ایران و عربستان سعودی و کلا شیخنشینها را کاهش خواهد داد.
عمرانخان به لحاظ روابط خوبی که با ما دارد و نیز به خاطر روابط مالی خوبش با عربستان سعودی، میتواند نقش خوبی برای میانجیگری بین دو کشور ایفا کند. عمرانخان که میخواهد در دوره بعد هم در پست نخستوزیری موفق باشد، نقشآفرینی در نزدیک کردن دو قدرت برایش امتیاز بالایی محسوب میشود. بنابراین هر سه کشور میتوانند از این موضوع منتفع شوند. آقای عمرانخان این پتانسیل را دارد که بتواند دست به چنین اقدامی بزند و سفرش به ایران، از این نظر سفر مهم و مبارکی میتواند باشد.
کارشناس امور بینالملل
310311
نظر شما