خراسان رضوی| تیغ تخریب بر خانه‌های قدیمی سبزوار + فیلم
خانه‌های قدیمی سبزوار که قدمت برخی از آنها به دوره قاجار و اوایل پهلوی باز می‌گردد، در معرض تخریب از سوی مالکان آنها قرار گرفته است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از سبزوار، شهرستان سبزوار با قدمتی بیش از 6 هزار سال، شهرستانی تاریخی در کشور محسوب می‌شود که تاریخ و تمدن دیرینه‌ای دارد.
امروزه یکی از مهم ترین ظرفیت‌های گردشگری به منظور درآمدزایی، اشتغال‌زایی و توسعه پایدار توجه به مکان‌های تاریخی و میراث فرهنگی است که بسترهای حضور مسافران و گردشگران داخلی و خارجی در آن فراهم می‌شود.
شهرستان سبزوار نیز به دلیل دارا بودن حدود 150 اثر تاریخی به ثبت رسیده و خانه‌های تاریخی و قدیمی دارای ظرفیت‌های بی‌شمار برای رونق صنعت گردشگری در این شهرستان است و همچنین نگهداری از خانه‌های قدیمی برای زنده نگهداشتن تاریخ و تمدن مردم این دیار، امری ضروری برای مدیریت شهری است.
اما امروزه تخریب خانه‌های قدیمی شهرستان سبزوار به یکی از دغدغه‌های دوستداران تبدیل شده و اخیرا خبری مبنی بر تخریب «خانه تاریخی گوهری» در این شهرستان منتشر شده است.
به غیر از خانه قدیمی گوهری، سه خانه دیگر در کوی گل افشانی (کلیدر) با قدمتی به دوره قاجار و اوایل پهلوی وجود دارد که نباید بگذارند میراث شهرستان سبزوار برای ساخت ساختمان‌های بلند مرتبه از برود.
در این راستا مدیر پایگاه میراث فرهنگی سبزوار با بیان اینکه خانه گوهری تاریخی نبوده است، گفت: قدمت این خانه قدیمی به دوره پهلوی دوم بازمی‌گشت.
محسن برآبادی با بیان اینکه این خانه ارزش خاص، ویژگی معماری یا تزئینات خاصی نداشت، افزود: خانه گوهری در سال‌های اخیر مورد دستکاری‌های زیادی قرار گرفته و چهره قدیمی آن از بین رفته بود و فقط قسمت کوچکی از آن قدیمی بود.
وی با اشاره به توسعه بی‌رویه‌ای که در شهرستان در حال اتفاق است، اظهار داشت: وقتی یک محور تاریخی مانند کوی گل افشانی تخریب و تعریض و خانه‌های آن تخریب می‌شود، مالکان اطراف نیز براساس بحث توسعه می‌خواهند ساختمان‌هایشان را جدید و تجاری کنند و متاسفانه این اتفاق رخ می‌دهد.
برآبادی تاکید کرد: باید قبل از تخریب شهرداری کاری کند که مالک اول مجوز تخریب بگیرد که آیا می‌تواند تخریب کند یا خیر. اما در حال حاضر مالکان خود اقدام به تخریب می‌کنند و مصالح قدیمی را هم از محل می‌برند و سپس با مراجعه به شهرداری درخواست صدور پروانه ساخت می‌کنند.
برآبادی با بیان اینکه این یک معضل جدی در بافت تاریخی شهر است که باید برطرف شود، ادامه داد: مالک باید برای تخریب از شهرداری مجوز بگیرد که در این صورت شهرداری از ما استعلام می‌گیرد و میراث فرهنگی از اثر بازدید می‌کند و اجازه یا عدم اجازه تخریب صادر می‌شود اما وقتی خانه تخریب شد و تبدیل به زمین خالی شد کاری نمی‌شود کرد.
مدیر پایگاه میراث فرهنگی سبزوار گفت: براساس قانون شورای عالی شهرسازی تمام ابنیه‌ای که قبل از سال 1340 شمسی احداث شده اند در صورت تخریب، مالک باید عین به عین اثر را بسازد.
برآبادی افزود: در همین راستا مالک خانه گوهری زمانی که برای پروانه ساختمانی مراجعه کند اعلام می کنیم که باید براساس قانون شورای عالی شهرسازی عین به عین اثر را بسازد و همه چیز را مشخص می کنیم اما مشکلی که در ساخت و سازهای درون شهری داریم این است که ما به صورت مکتوب همه چیز را به شهرداری اعلام می‌کنیم، شهرداری هم بر همان اساس پروانه ساختمانی می‌دهد اما این وسط در کمیسیون ماده 100 مالکان جریمه را پرداخت می‌کنند و هرگونه که دلشان می‌خواهد ساخت و ساز می‌کنند.
وی با تاکید به اینکه اگر با این روند پیش برویم در 5 سال آینده هیچ خانه قدیمی در شهرستان نخواهیم داشت؛ خاطرنشان کرد: برای کوی گل افشانی طرحی برای جداره سازی و کف سازی توسط شهرداری درحال تهیه است.
وی ادامه داد: 3 خانه قدیمی به جز خانه گوهری در کوی گل‌افشانی داریم که قدمت آنها به دوره اواخر قاجار و اوایل پهلوی اول بازمی‌گردد که باید تلاش کنیم حفظ شود. آنهایی که می‌خواهند خانه‌های جدید در بافت گل افشانی بسازند باید طوری خانه بسازند که با بافت قدیمی و خانه‌های تاریخی سنخیت داشته باشد.
برآبادی همچنین درباره تملک آثار تاریخی نیز گفت: اعتباراتی که برای تملک آثار تاریخی می‌گذارند خیلی کم شده که آن هم اولویت‌بندی می‌شود و بیشتر در شهرهایی مانند یزد و کاشان با توجه به اهمیت بافت این شهرها، انجام می‌شود.
وی با بیان اینکه شهرداری‌ها هم نمی‌توانند در این حوزه اقدامی انجام دهند گفت: قانونی قبلا وجود داشت که به مالک زمین معوض می‌دادند که البته این هم در حال حاضر اجرایی نیست زیرا زمینی که می‌دهند برابر با ملک اولیه مالک نیست و مالک راضی به این امر نمی‌شود.از طرفی هم بیشتر از یک قطعه نمی‌توانند پرداخت کنند که برابر با ارزش ملک اولیه مالک باشد.
معاون معماری و شهرسازی شهرداری سبزوار نیز گفت: در طرح تفصیلی سبزوار قانونی برای صدور مجوز تخریب نداریم که البته یک نقص است.
مرتضی احمدی با بیان اینکه برای نوسازی هم چنین قانونی وجود ندارد، افزود: در شهرهای بزرگ برای تجدید بنا فقط پروانه صادر می‌شود.چون این یک مشکل بود، در طرح تفصیلی جدید پیشنهاد داده‌ایم که این موارد لحاظ شود و مالکان برای بحث نوسازی و تخریب در بافت قدیمی مجبور به اخذ مجوز از شهرداری شوند.
وی با اشاره به تصمیمات کمیسیون ماده 100 نیز اظهار کرد: برای پوسته و بیرون خانه موارد به کمیسون می‌رود اما متاسفانه ترتیب اثر نمی‌دهند و مالک با پرداخت جریمه هرطور می‌خواهد خانه‌اش را می سازد.
احمدی ادامه داد: منتظر هستیم که طرح کوی گل افشانی را میراث به شهرداری ابلاغ کند که تا کنون اتفاق نیفتاده است.
وی با تاکید به اینکه تهیه طرح کوی گل افشانی وظیفه شهرداری نیست، گفت: البته مطالعات این کوی توسط مشاور طرح تفضیلی انجام شد و طرحی تهیه شد که در استان مورد تایید میراث فرهنگی قرار نگرفت؛ بنابراین دوباره قرار شد میراث فرهنگی استان مشاور دیگری بگیرند و طرح را تهیه کنند اما متاسفانه هنوز هیچ اقدام و مطالعه‌ای انجام نشده است.
معاون معماری و شهرسازی شهرداری سبزوار تصریح کرد: البته شهرداری ضوابط حداقلی شامل محدودیت ارتفاع، نمای آجری، ارتفاع 7 ونیم متر را در کوی گل افشانی لحاظ می‌کند. وقتی تعداد ارتفاع بیشتر از 7 ونیم متر باشد به کمیسیون می فرستیم و تخریب باید انجام شود اما بعضا کمیسیون جریمه می کند و مالک هم جریمه را پرداخت می‌کند.
انتهای پیام/282/ز
